Khám phá công dụng chữa bệnh của cây Ba đậu

Bà đậu hay còn được gọi với tên khác là Mần để, đây là một loại cây thuốc với nhiều công dụng tuyệt vời được áp vào nhiều bài thuốc chữa bệnh cực kì hữu hiệu.

• Bật mí một số công dụng chữa bệnh đặc biệt từ cây Bồ công anh
• Bác sĩ YHCT tư vấn chữa đau lưng từ những vị thuốc nam ngay trong vườn nhà
• Chữa bệnh hiệu quả bằng các loại rau có ngay trong vườn nhà

Khám phá công dụng chữa bệnh của cây Ba đậu

Thông tin cần biết về cây Ba đậu

Ba đậu có tên khoa học là Croton tiglium L, là loại cây gỗ nhỏ cao từ 3m đến 6m, phần cành nhiều. Ba đậu có lá mọc so le, mép khía răng. Lá non màu hồng đỏ. Hoa mọc thành chùm ở đầu cành, hoa đực ở phía ngọn, hoa cái ở phía gốc. Quả nang nhẵn màu vàng nhạt. Hạt có vỏ cứng màu vàng nâu xám. Ba đậu thường ra hoa vào tháng 5 đến tháng 7 hàng năm và ra quả vào tháng 8-10. Ba đậu thường mọc hoang ở ven đồi, nương, rẫy cũ và rừng ẩm. Hạt thu hái ở những quả chín nhưng chưa nứt vỏ. Ðể nguyên quả khi dùng mới gỡ hạt hoặc đập lấy hạt và phơi khô. Rễ Ba đậu thu hái quanh năm, rửa sạch, thái phiến , phơi khô dùng. Lá dùng tươi. Theo Đông y, hạt Ba đậu có vị cay, tính nóng, rất độc, có công năng phá tích, trục đờm, hành thủy. Rễ và lá có vị cay và nóng có độc, có tác dụng ôn trung tán hàn, tiêu thũng, khu phong.

Theo dược sĩ Nguyễn Thị Thắm giảng viên Cao đẳng Dược tại trường Cao đẳng Y dược TPHCM tìm hiểu trong cây Ba đậu có một số thành phần hóa học như trong hạt chứa khoảng 30-50% dầu mùi khó chịu chứa các glycerid acid trung hoà và không trung hoà, không có tính tẩy, gồm palmitin, stearin , glycerid crolonic và tiglic; 18 % protein… Hạt có tính chất tẩy do nhựa hoà tan trong dầu chứa các yếu tố phenolic gây bỏng da. Trong hạt có một glycosid là crotonosid một albuminoza rất độc là croitin, một alcaloid gần như ricinin trong hạt Thầu dầu.

Một số tác dụng dược lý của Ba đậu: Nước sắc Ba Đậu có tác dụng ức chế mạnh tụ cầu vàng, bạch hầu trực khuẩn, ức chế hoạt tính đối với trực khuẩn cúm và trực khuẩn mủ xanh. Liều rất nhỏ dầu Ba Đậu thí nghiệm trên chuột nhắt thấy có tác dụng giảm đau. Dầu Ba Đậu dùng tại chỗ gây phóng Histamin. Chích dưới da làm tăng tiết chất nội tiết thượng thận. Người uống dầu Ba Đậu 20 giọt có thể bị chết. Với liều 2 giọt trở lên gây ra viêm ruột và có triệu chứng ngộ độc, nôn mửa, tiêu chảy nhiều, toát mồ hôi và chết. Liều từ 10 đến 20 giọt đủ giết 1 con ngựa. Dùng liều nhỏ liên tiếp có thể gây ngộ độc và chết.

Một số đơn thuốc lâm sàn cần biết từ cây Ba đậu

Ba đậu được áp dụng trong nhiều bài thuốc chữa bệnh khác nhau

• Chữa bụng báng thủy thũng ( ascite): Ba đậu sương, Hạnh nhân lượng bằng nhau làm hoàn. Mỗi lần uống 0,3 – 0,6 g với nước sôi nguội. Kiêng uống rượu. Cũng bài thuốc này, theo Đỗ tất Lợi thì liều lượng như sau: Ba đậu 200mg, Hạnh nhân 3g, chế thành viên bằng hạt đỗ xanh. Ngày uống 3 – 6 viên.
• Chữa viêm niêm mạc dạ dày, đau bụng: Tam vật bạch thang ( Trương Trọng Cảnh): Ba đậu sương 1 g, Cát cánh 3 g, Bối mẫu 3 g, tất cả tán bột trộn đều. Mỗi lần uống 0,2 g với nước ấm. Ba đậu sương 0,5 g, Nhục quế 3 g, Trầm hương 2g, Đinh hương 3 g, tất cả tán nhỏ trộn đều. Mỗi lần dùng 0,5g – 1 g với nước sôi ấm.
• Chữa hàn tả: Ba lưu tán ( bột than Ba đậu, bột Lưu hoàng), cho vào nang nhựa uống. Liều mỗi ngày: Ba đậu than 0,62 g, bột Lưu hoàng 1,24 g. Đã dùng trị 38 ca tiêu chảy mạn tính, thể hàn ngưng, thời gian uống thuốc từ 1 đến 30 ngày. Kết quả khỏi 20 ca, tiến bộ 13 ca, không kết quả 5 ca. Tỷ lệ kết quả 86,8 %.
• Chữa táo bón do tỳ hàn, thực tích: Tam vật bị cấp hoàn: Ba đậu sương, Can khương, Đại hoàng lượng bằng nhau, tán bột luyện mật làm hoàn. Mỗi lần uống từ 0,6 g – 1 g với nước sôi nguội.
• Chữa rắn cắn: Rễ Ba đậu 30 g, ngâm trong một lít rượu, lấy nước đắp ngoài. Dùng lá khô tán bột 0,5 g uống với nước mát, ngày một lần.
• Chữa tắt ruột: Ba đậu sương cho vào nang nhựa uống, người lớn mỗi lần uống 1 – 2 viên nang ( tương đương 0,15 – 0,30 g), trẻ em giảm liều, lúc cần 3 – 4 giờ uống 1 lần. Theo dõi 50 ca kết quả khỏi 40 ca, 10 ca không khỏi.
• Chữa chứng tưa trẻ em (muguet): Ba đậu 1 g, nhân hạt dưa hấu 0,5g tán nhỏ gia ít dầu thơm trộn đều, vo thành viên nhỏ đắp ở huyệt Aán đường, 15 giây lấy ra, ngày 1 lần, thường đắp 2 lần. Đã theo dõi trị 190 ca, có kết quả khỏi 90 %, có kết quả 7,9 %, không kết quả 2,1 %.

Tuy nhiên, các lương y tại trường Cao đẳng Y dược TPHCM khuyến cáo: bị bệnh thực nhiệt, táo bón, phụ nữ có thai không dùng. Ba đậu rất độc không dùng quá liều. Nếu bị ngộ độc, dùng Ðậu đen, Ðậu xanh, Ðậu đũa hoặc Hoàng liên nấu nước uống để giải độc.