Là một loại cây có công dụng chữa trị nhiều bệnh nên xáo tam phân được rất nhiều người tìm mua. Tuy nhiên, người dùng cần chú ý để tráng khỏi việc mua phải hàng kém chất lượng.
- Y sĩ YHCT mách mọi người công dụng tuyệt vời của rễ bồ công anh
- Ngải cứu có những công dụng gì trong đời sống hàng ngày?
- Tác dụng ít ai biết đến của rau diếp cá đối với sức khỏe
Cách nhận biết và sử dụng dược liệu xáo tam phân hiệu quả nhất
Những thông tin cần biết về cây xáo tam phân
Xáo tam phân có tên khoa học là paramignya trimera. Đây là một loài cây gỗ nhỏ, dạng dây leo, vỏ màu nâu vàng, thân dài trên 5 m, đường kính khoảng 8-12 cm. Thân và cành có nhiều gai nhọn, lá đơn, mép cong xuống dưới, có hình thuôn hẹp, phiến lá dày có mặt trên xanh đậm, mặt dưới nhạt. Theo nhiều chia sẻ trên trang tin tức Y Dược được biết, phần gỗ của thân hơi cứng, màu vàng. Phần gỗ của rễ màu đậm hơn. Các bộ phận của cây đều có tinh dầu cho mùi thơm dịu, nhiều nhất ở rễ.
Bên cạnh đó, dựa vào hình dáng của cây, xáo tam phân còn có tên gọi khác là đơn diệp đằng thích. Loại cây này phân bố nhiều ở khu vực Nam Trung Bộ, chủ yếu ở Khánh Hòa và Phú Yên, Ninh Thuận – những nơi tiếp giáp với Khánh Hòa. Xáo tam phân có khả năng tái sinh tự nhiên bằng chồi từ rễ, thường thu hái vào mùa khô.
Trong thực tiễn cho thấy xáo tam phân có vị hơi đắng pha ngọt, tính bình hơi mát, mùi thơm dễ chịu, không độc, vào tâm, can, tỳ, phế, thận, tâm bào. Thành phần hóa học của dược liệu này gồm flavonoid, saponin, alcaoid, chủ yếu là courmarin và triterpenoid.
Cách phân biệt xáo tam phân Khánh Hòa thật
Bằng mắt thường dễ dàng phân biệt xáo tam phân Khánh Hòa với một số loại cây thuốc vị thuốc khác đang được làm giả xáo tam qua một số chi tiết sau: xáo tam phân Khánh Hòa có rễ màu nâu đất, khác với màu hơi trắng của rễ xáo tam phân giả. Lá xáo tam phân thật thuôn dài to bằng ngón tay người và bo tròn ở đầu lá. Lá của loại cây giả thì lớn hơn và có đầu nhọn. Bên trong rễ xáo tam phân thật có màu vàng và mùi thơm như sâm, trong khi rễ giả có màu trắng mờ hoặc màu đục, không thơm hoặc có mùi hơi hắc.
Cách sử dụng xáo tam phân Khánh Hòa
Với cách sử dụng một vị, người dùng xắt lát dược liệu, sao vàng, hạ thổ (15-20 phút) rồi rửa qua nước cho sạch (không nên rửa kỹ), sau đó đem sắc thuốc.
Cách sử dụng xáo tam phân Khánh Hòa
Người thể trạng tốt sử dụng 2 lít nước sắc với 100 gr rễ tươi (tương đương 50 gr rễ sấy khô). Sắc đến khi nào nước rút từ 2 lít ban đầu xuống còn 1 lít nước là có thể sử dụng được. Nên sử dụng khi nước sắc còn ấm, bảo quản nước trong bình thủy, không để trong tủ lạnh hay sử dụng khi nước đã lạnh. Sau khi sử dụng hết nước sắc lần một, tiếp tục sắc lần 2. Với 100 gr thuốc đã sắc ở lần một, người dùng cho 1,5 lít nước sắc tới khi còn khoảng 1 lít là có thể sử dụng. Cách sử dụng tương tự như trên.
Tuy nhiên người sử dụng cần lưu ý, những người có thể trạng yếu nên sử dụng với liều lượng thấp hơn trong 3-5 ngày đầu, sau đó sử dụng bình thường như đã nêu. Những bệnh nhân có tiền sử tim mạch, tỳ vị kém cũng cần lưu ý khi sử dụng.